Sipas Komisionerit të Lartë të Organizatës së Kombeve të Bashkuara (OKB) për Refugjatët, rreth 110 milionë individë janë detyruar të largohen nga vendbanimet e tyre për shkak të konflikteve, persekutimit ose shkeljeve të të drejtave të njeriut.
Lufta e fundit në Sudan, duke zhvendosur gati 2 milionë njerëz që nga prilli, i shtohet listës së gjerë të krizave që kontribuojnë në këtë numër të paprecedentë të individëve të zhvendosur.
“Është një indikator për gjendjen e botës sonë”, u tha gazetarëve në Gjenevë Filippo Grandi, i cili drejton agjencinë e refugjatëve të OKB-së, përpara publikimit të Raportit të Trendeve Globale të UNHCR-së për vitin 2022.
Vetëm vitin e kaluar, 19 milionë njerëz të tjerë u zhvendosën me forcë, duke përfshirë më shumë se 11 milionë që u larguan nga pushtimi i plotë i Ukrainës nga Rusia, në atë që u bë zhvendosja më e shpejtë dhe më e madhe e njerëzve që nga Lufta e Dytë Botërore.
“Ne vazhdimisht ballafaqohemi me emergjenca”, tha Grandi.
Vitin e kaluar agjencia regjistroi 35 emergjenca, tre deri në katër herë më shumë se në vitet e mëparshme.
“Pak nga këto ngjarje përfundojnë në titujt e mediave tuaja”, shtoi Grandi, duke argumentuar se intensiteti i raportimit për luftën në Sudan ra pasi qytetarët perëndimorë u evakuuan.
Konfliktet në Republikën Demokratike të Kongos, në Etiopi dhe Mianmar ishin gjithashtu përgjegjëse për zhvendosjen e më shumë se 1 milion njerëzve brenda secilit vend në vitin 2022.
Shumica e të zhvendosurve globalisht kanë kërkuar strehim brenda kufijve të kombit të tyre.
Shumica e refugjatëve strehohen nga vende me të ardhura të ulëta dhe të mesme në Azi dhe Afrikë, jo vende të pasura në Evropë apo Amerikën e Veriut, tha Grandi.
Turqia aktualisht pret më së shumti refugjatë me 3.8 milionë njerëz, kryesisht sirianë që ikën nga lufta civile, e pasuar nga Irani me 3.4 milionë refugjatë, kryesisht afganë.
Por ka edhe 5.7 milionë refugjatë ukrainas të shpërndarë nëpër vende në Evropë dhe më gjerë.
Numri i personave pa shtetësi është rritur gjithashtu në vitin 2022 në 4.4 milionë, sipas të dhënave të UNHCR-së, por kjo besohet të jetë një nënvlerësim.
Për sa i përket kërkesave për azil, SHBA-ja ishte vendi që mori më shumë aplikime të reja në vitin 2022 me 730,400 kërkesa.
“Një nga gjërat që duhet bërë është reformimi i sistemit të azilit në mënyrë që të bëhet më i shpejtë, më efikas”, tha Grandi.
Shtetet e Bashkuara, Spanja dhe Kanadaja njoftuan së fundmi planet për të krijuar qendra të të azilit në Amerikën Latine me qëllim të reduktimit të numrit të njerëzve që udhëtojnë në veri për të kaluar kufitin Meksikë-SHBA.
“Ne shohim refuzime. Ne shohim rregulla gjithnjë e më të ashpra të imigracionit ose pranimit të refugjatëve. Ne shohim në shumë vende kriminalizimin e emigrantëve dhe refugjatëve, duke i fajësuar ata për gjithçka që ka ndodhur”, tha Grandi.
Udhëheqësit evropianë riafirmuan së fundmi angazhimet e tyre financiare ndaj vendeve të Afrikës së Veriut si një strategji për të frenuar migracionin në të gjithë Mesdheun.
Ndërkohë, qeveria britanike vazhdon me një plan për të zhvendosur azilkërkuesit në Ruanda, të cilin UNHCR e kundërshton dhe e ka konsideruar të pasuksesshme deri më tani.
Megjithatë, mes këtyre sfidave, ka pasur disa arritje të dukshme. Grandi theksoi një zhvillim pozitiv në negociatat e vazhdueshme të Bashkimit Evropian për një pakt të ri migracioni dhe azili, pavarësisht se u përball me kritikat nga organizatat e të drejtave të njeriut./rel