Shkencëtari bërthamor iranian Mohsen Fakhrizadeh, i cili u vra në Iran në fund të nëntorit 2020 vdiq në një operacion të inteligjencës izraelite.
Lajmi konfirmohet nga New York Times, gati një vit pas ngjarjes, ndërsa Izraeli nuk e konfirmoi kurrë zyrtarisht këtë.
Sipas New York Times, Mohsen Fakhrizadeh vdiq nga një armë e papërdorur kurrë më parë, një mitraloz i aktivizuar nga distanca më shumë se 1,600 km larg dhe i komanduar nga inteligjenca artificiale.
Këto detaje New York Times i bazon në disa intervista me zyrtarë iranianë, izraelitë dhe amerikanë, dy prej të cilëve u përfshinë drejtpërdrejt në planifikimin e operacionit që çoi në vdekjen e Fakhrizadeh.
Në ditët që pasuan në nëntor 2020, doli një rindërtim i jashtëzakonshëmi skenës së vrasjes. Shkencëtari ishte vrarë nga një armë e komanduar nga distanca.
Një episod në kufi me trillimet shkencore, por i vërtetë: Fakhrizadeh ishte vrarë nga plumbat e lëshuar nga një mitraloz i vendosur në një kamionçinë që mungonte një rrotë. Dukej si një automjet i braktisur, por i kontrolluar nga agjentët izraelitë.
Ai operacion kishte marrë muaj dhe muaj punë dhe kërkonte një planifikim shumë të gjatë. Arma ishte shumë e rëndë, kështu që për ta transportuar pa krijuar trazirë, ajo u çmontua dhe u montua vetëm sapo mbërritën drejtorët në Iran.
Inteligjenca artificiale ishte e nevojshme për të siguruar që plumbat nuk e humbën qëllimin e tyre, pavarësisht distancës së armës.
Shkencëtari u vra ndërsa ishte në një makinë në veri të Teheranit, një pasdite nëntori, ku Fakhrizadeh u nis me gruan e tij për të kaluar fundjavën në shtëpinë e tij.
Ai po ngiste makinën me gruan në krah dhe shoqëruesi po e ndiqte me një makinë tjetër. Por makina e tij u godit nga një breshëri plumbash.
Pastaj një tjetër. Fakhrizadeh doli nga makina, u mblodh pas derës, por tre plumba e goditën në shpinë, derisa vdiq.
Kush ishte shkencëtari Mohsen Fakhrizadeh, i vrarë në moshën 62-vjeçare? Ai ishte një figurë e shquar në Ministrinë iraniane të Mbrojtjes.
Një nga shkencëtarët më të rëndësishëm bërthamorë iranianë, që kishte luajtur një rol të rëndësishëm në zhvillimin e programit bërthamor të vendit.
Pesë shkencëtarë që punonin nën udhëheqjen e Fakhrizadeh janë vrarë që nga viti 2007. Por ky i fundit ishte objektivi më i rëndësishëm. Disa herë ishin përpjekur ta vrisnin, si në vitin 2009 në një pritë. Shkencëtari e dinte se ai ishte objektivi, por ai nuk i mori seriozisht kërcënimet e vazhdueshme.
Sipas New York Times, situata politike kontribuoi në përshpejtimin e vendimit izraelit për të vrarë Fakhrizadeh.
Vrasja ndodhi pranë zgjedhjeve amerikane në të cilat favorizohej kandidati demokrat Joe Biden, i cili donte riaktivizimin e marrëveshjes bërthamore midis Shteteve të Bashkuara dhe Iranit.
Prandaj Izraeli vendosi të vriste Fakhrizadeh, ndërsa Trump, një mbështetës i këtyre operacioneve, ishte në detyrë.(A2)
