Qyteti i Laipcigut po përgatitet për një demonstratë të madhe kundër masave të reja të qeverisë për të luftuar COVID-19. Policia përballet me sfidën e ruajtjes së rendit, duke respektuar të drejtën për të protestuar.
Demonstratat e Gjermanisë kundër masave anti-virus të shëndetit publik janë bërë pjesë e aparatit politik. Por kur ato nisën në qershor, vëzhguesit u tronditën kur panë dhjetëra mijëra njerëz që tuboheshin rregullisht anembanë vendit si një lëvizje e njohur si “Querdenker” (“mendimtarë lateralë”), e krijuar aty për aty.
Lëvizja, e cila tani ka degë në më shumë se 50 qytete në të gjithë vendin, në faqen e saj në internet deklaron se qëllimi kryesor është të mbështesë të drejtat themelore të parashikuara në Ligjin Themelor Gjerman – Kushtetuta e Gjermanisë – veçanërisht liritë e mendimit, shprehjes dhe tubimit.
Më agresivë
“Ne po shohim një atmosferë gjithnjë e më të nxehtë në protestat e koronës,” i tha agjencisë së lajmeve DPA Martin Pallgen, zëdhënësi i Ministrisë së Brendshme të Berlinit. “Ekziston veçanërisht një qëndrim më i fortë, verbalisht më i dhunshëm ndërmjet mohuesve të virusit ndaj oficerëve të policisë, kundër-demonstruesve dhe përfaqësuesve të medias.”
Lëvizja Querdenker është krijuar në rrugë, nga një aleancë e pazakontë e lëvizjeve të ekstremit të djathtë dhe ekstremit të majtë, si dhe nga një grup i vogël konspiracionistësh. Shpesh protestuesit shfaqeshin egërsisht të keqinformuar rreth virusit dhe si rrjedhojë mosbesues ndaj masave të ndërmarra nga qeveria.
Angazhimi i lëvizjes ndaj rendit demokratik të Gjermanisë u vu gjithashtu në dyshim në fund të gushtit kur disa persona në një nga demonstratat më të mëdha Querdenker në Berlin – ku morën pjesë rreth 38.000 vetë – mësynë në shkallët e ndërtesës së parlamentit të Gjermanisë, Reichstag.
Përveç disa histerive të shkurtra mediatike pas asaj incidenti, lëvizja tashmë vepron me demonstrata në shkallë më të vogël në të gjithë vendin – ndonjëherë të organizuara nga grupet aleate.
Një ndryshim tjetër, natyrisht, është se tani Gjermania prej disa ditësh ka hyrë në një fazë kufizimesh të pjesshme, me mbylljen e restoranteve dhe hoteleve dhe rregulla shumë më të rrepta për tubimet e njerëzve.
Kundërshtimi ndaj masave të tilla është bërë më i përhapur në popullatë që nga bllokimi i parë i Gjermanisë në mars dhe prill: Frika fillestare nga infektimi me COVID-19 i ka lënë vendin shqetësimeve më të forta në lidhje me pasojat ekonomike të një mbylljeje të tejzgjatur.
Mbrojtje e lirive – pavarësisht pandemisë
Rrethanat e reja kanë të ngjarë të inkurajojnë lëvizjen Querdenker, demonstrata tjetër e madhe e së cilës do të organizohet të shtunën (07.11) në qytetin lindor të Laipcig, ku policia pret që 20.000 vetë të tubohen në më shumë se një duzinë demonstratash dhe kundër-demonstratash përreth qytetit. “Ne jemi duke u përgatitur për një fundjavë shumë sfiduese”, tha një zëdhënës i policisë së Laipcig për DW, përpara se të shtonte, se tashmë janë thirrur përforcime nga landet fqinje dhe policia federale.
Rregulloret e reja lejojnë demonstrata, por vetëm në rrethana të caktuara: Të gjithë pjesëmarrësit duhet të mbajnë maska dhe tubimet duhet të mbahen vetëm në të njëjtin vend – marshimet janë të ndaluara.
Ndërkohë, policia e Leipzigut ka qenë e kujdesshme për të nënvizuar se liria e tubimit mbetet një e drejtë e rëndësishme kushtetuese dhe ata do të ndërhyjnë vetëm si një mundësi e fundit – me fjalë të tjera kur kërcënohet siguria publike. “Një kufizim i plotë i lirisë së tubimit është një çështje shumë e ndjeshme në Gjermani, bazuar vetëm në histori,” tha një zëdhënës i policisë për DW, duke iu referuar autoritarizmit që mori vendi nën sundimin nazist në vitet 1930 dhe në Gjermaninë Lindore të pasluftës.
“Vendimi për të prishur një demonstratë merret gjithmonë nga zyra komunale e rendit publik, jo nga policia,” shtoi ai. “Kjo zyrë merr vendimet dhe vlerëson kushtet konkrete në terren. Nëse plotësohen të gjitha kushtet për prishjen e një proteste, atëherë ata mund ta marrin atë vendim dhe më pas policia duhet të veprojë.” Deri më tani, tha policia, nuk ka pasur informacione që në Laipcig mund të shpërthejë dhuna, megjithëse janë të vetëdijshëm se mund të dalin në pah disa grupe radikale.
Problem i ndërlikuar
Edhe përballë një shqetësimi global nga pandemia dhe shëndeti publik, është shumë e vështirë për autoritetet që të ndalojnë plotësisht protestat. Disa përpjekje të tilla në Berlin në muajt e fundit janë penguar nga gjykatat, të cilat kanë për detyrë të mbrojnë nga shkeljet kushtetuese. Gjykatat gjermane shpesh tentojnë të përkrahin të drejtat e njerëzve në raste të tilla.
Paulina Starski, një studiuese me eksperiencë e së Drejtës Publike të Krahasuar dhe së Drejtës Ndërkombëtare në Institutin Max Planck në Heidelberg, tha se ekziston sigurisht një rrezik që autoritetet mund të përdorin masa parandaluese të koronavirusit për të kufizuar liritë kushtetuese.
“Rregullat e reja gjatë mbylljes së vështirë çuan në një situatë, ku liria e tubimit u pezullua de facto në një masë të madhe,” i tha ajo DW në një intervistë në muajin gusht. Por vendimet e mëpasme të gjykatës që lejojnë demonstrata, e kanë korrigjuar atë që nga ajo kohë. “Është një problem themelor i situatës së koronavirusit që po diskutohet nga shumë avokatë kushtetues, sepse kishte një nevojë masive politike për të vepruar me qëllim mbrojtjen e shëndetit të popullsisë,” shtoi Starski. “Tani ne jemi në një lloj faze rishikimi – a po shkelen udhëzuesit kushtetues? Sepse nga pikëpamja kushtetuese, prirja është gjithmonë drejt mbrojtjes së lirisë.”
