Por “Asociated Press” shkruan se prapa kësaj skene ishte një histori shumë e ndryshme, që ka të bëjë me zhgënjimin e zyrtarëve të OBSH-së nga Pekini, pasi ata i kishin kërkuar informacion të nevojshëm për të luftuar përhapjen e COVID-19 dhe nuk kishin marrë përgjigje.
Dokumentet e fshehta të OBSH-së të zbuluara nga AP që kanë të bëjnë me Covid-19 dhe për regjistrimet e takimeve konfidenciale të drejtuesve të saj, duket se shkarkojnë nga përgjegjësia Tedros Adhanom Ghebreyesus, ish-ministrin e shëndetësisë të Etiopisë dhe sot menaxher i përgjithshëm i OBSH.
Donald Trump, duke akuzuar Tedros se ishte një kukull në duart e Pekinit, shkurtoi fondet për OBSH në mes të pandemisë. Nga ana tjetër, Presidenti Kinez Xi Jinping, ishte ai që e ngriti Tedros në vitin 2017 në krye të organizatës, por përkundër kërkesave të tij të vazhdueshme, ai vonë dha informacione për gjenomin e COVID-19, duke ‘kontribuar’ në kaosin e përgjithshëm dhe numrin e viktimave.
E gjendur mes dy zjarreve, OBSH deri më tani ka preferuar të shkojë drejt, duke hequr dorë nga polemikat dhe duke u përqendruar në luftimin e epidemisë. Por informacioni i ri duket se dobëson edhe pozicionet e Uashingtonit dhe Pekinit.
Nuk ka dyshim dhe ky është konkluzioni i parë i hetimit mbi OBSH, se Pekini veproi me keqbesim: jo vetëm për vonesat në komunikimin e evolucionit të epidemisë, por mbi të gjitha për çështjen e gjenomit, hartës gjenetike e virusit.
Shkencëtarët kinezë, falë përvojës së fituar me epidemi të tjera, duke filluar me SARS ishin të përgatitur për ekzaminimin gjenetik të viruseve, e cila ishte thelbësore për ta zbuluar dhe luftuar atë kudo ku ai shfaqet.
Në 5 janar të vitit 2020, pasi u mbështet në fjalët e Pekinit zyrtar, OBSH deklaroi se nuk ekzistonte rreziku i transmetimit nga njeriu tek njeriu. Por realiteti ishte krejt ndryshe: koronavirusi u përhap me shpejtësi të madhe. Ndoshta Tedros dhe bashkëpunëtorët e tij kishin dyshime të forta, por ata nuk dinin se çfarë të bënin.
Hetimi i ‘AP’ përqendrohet pikërisht në këtë pikë: OKB dhe agjensitë e saj nuk kishin fuqi të mjaftueshme për të kërkuar informacionin e nevojshëm nga vendet anëtare.
Tedros shpresonte të kishte një kopje të gjenomit, në mënyrë që të paralajmëronte të tjerët për një rrezik të mundshëm. Sipas hetimit të ‘AP’, vonesat dhe paaftësia krijoi probleme për OBSH. Nga ana tjetër, është pikërisht sjellja e Shteteve të Bashkuara dhe Kinës, dy fuqive kryesore, që shtron pyetje dhe kritika. Dhe për të çuar në kërkesën për hapje më të madhe të të gjithëve ndaj fuqisë hetimore të Gjenevës.
Tedros shpresonte të kishte një kopje të gjenomit, në mënyrë që të paralajmëronte të tjerët për një rrezik të mundshëm: edhe këtu pa një përgjigje, pavarësisht nga fakti se kishte laboratorë të ndryshëm kinezë të përfshirë në analiza laboratorike. Sipas hetimit të AP, rreziku i vonesave dhe paaftësisë ka krijuar probleme për OBSH, për sa i përket imazhit, dhe madje edhe mbijetesës.