Varianti shumë i transmetueshëm Omicron i virusit Sars-CoV-2 – forma më e zakonshme e të cilit njihet si BA.1 – tani përbën pothuajse të gjitha infeksionet e koronavirusit globalisht. Por megjithëse rastet e Covid-19 tashmë kanë arritur kulmin në disa vende, shkencëtarët po ndjekin një rritje të rasteve të shkaktuara nga nën varianti i Omicron i quajtur BA.2, ka filluar të ia kalojë variantin kryesor në disa vende të Evropës dhe Azisë.
Globalisht, BA.1 përbënte 98,8% të rasteve të renditura të paraqitura në bazën e të dhënave publike të gjurmimit të viruseve GISAID që nga 25 janari. Por disa vende po raportojnë rritje të rasteve me nën variantin BA.2 kohët e fundit, sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH).
Përveç BA.1 dhe BA.2, OBSH rendit dy nën variante të tjera nën ombrellën e Omicron: BA.1.1.529 dhe BA.3. Të gjitha janë të lidhura ngushtë gjenetikisht, por secili përmban mutacione që mund të ndryshojnë mënyrën se si ata sillen.
Trevor Bedford, një virolog kompjuterik në Qendrën e Kancerit Fred Hutchinson në SHBA, ka ndjekur evolucionin e Sars-CoV-2. Të premten ai shkroi në “Twitter” se BA.2 përfaqëson afërsisht 82% të rasteve në Danimarkë, 9% në Mbretërinë e Bashkuar dhe 8% në SHBA. Ai e bazoi analizën e tij në renditjen e të dhënave nga baza e të dhënave GISAID dhe numërimin e rasteve nga projekti “Our World in Data” në Universitetin e Oksfordit në Mbretërinë e Bashkuar.
Versioni BA.1 i Omicron ka qenë disi më i lehtë për t’u gjurmuar sesa variantet e mëparshme. Kjo është për shkak se BA.1 i mungon një nga tre gjenet e synuara të përdorura në një test të përbashkët PCR. BA.2, i njohur si një nën variant “i vjedhur”, nuk ka të njëjtin gjen objektiv që mungon. Në vend të kësaj, shkencëtarët po e monitorojnë atë në të njëjtën mënyrë që kanë variantet e mëparshme, duke përfshirë Delta, duke gjurmuar numrin e gjenomave të viruseve të paraqitura në bazat e të dhënave publike. Ashtu si me variantet e tjera, një infeksion me BA.2 mund të zbulohet nga kompletet e testeve të shpejta.
Disa raporte të hershme tregojnë se BA.2 mund të jetë edhe më infektues se BA.1 tashmë jashtëzakonisht ngjitës, por nuk ka asnjë provë që ka më shumë gjasa të shmangë mbrojtjen nga vaksina.
Zyrtarët danezë shëndetësorë vlerësojnë se BA.2 mund të jetë 1.5 herë më i transmetueshëm se BA.1, bazuar në të dhënat paraprake, megjithëse ka të ngjarë të mos shkaktojë sëmundje më të rëndë.
Në Angli, një analizë paraprake e gjurmimit të kontaktit nga 27 dhjetori deri më 11 janar nga Agjencia e Sigurisë Shëndetësore e Mbretërisë së Bashkuar tregon se transmetimi në familje është më i lartë midis kontakteve të njerëzve të infektuar me BA.2 (13.4%) krahasuar me rastet e tjera të Omicron (10.3%). Agjencia nuk gjeti prova të një ndryshimi në efektivitetin e vaksinës.
“Një pyetje e veçantë ishte nëse njerëzit që ishin të infektuar në valën BA.1 do të mbroheshin nga BA.2”, tha Egon Ozer, një ekspert i sëmundjeve infektive në Shkollën e Mjekësisë të Universitetit Northwestern Feinberg në Çikago.
Nëse infeksioni i mëparshëm BA.1 nuk mbronte kundër BA.2, kjo mund të jetë një lloj valë si “një deve me dy gunga”. Është shumë herët për të ditur nëse kjo do të ndodhë”, tha Ozer.
Lajmi i mirë, tha ai, ishte se vaksinat dhe përforcuesit ende funksionojnë për format e rënda.
Seshadri Vasan, një studiues i vaksinës Covid-19 nga Agjencia e Shkencës e Australisë, CSIRO, tha se analiza e GISAID tregoi deri më tani, provat nga Danimarka tregojnë se megjithëse mund të përhapet më shpejt, nuk ka dëshmi të rritjes së ashpërsisë.
“Prandaj është e rëndësishme të ruajmë qetësinë dhe të vazhdojmë masat ekzistuese, të tilla si vaksinimi, përfshirë dozën përforcuese dhe ndjekja e distancës sociale, maskave dhe udhëzimeve lokale,”shtoi ai.
se që nga 27 janari, 10,811 sekuenca BA.2 ishin raportuar nga e gjithë bota, përfshirë Australinë (22 sekuenca), por 90 % e sekuencave ishin nga tre vende: Danimarka (8,357), India (711) dhe Mbretërinë e Bashkuar (607).